Maladaptive Daydreaming Nedir?
Maladaptive daydreaming türkçe adıyla uyumsuz hayal kurma kişilerin gerçeklikten kaçmak adına artmış hayal kurması ve zamanının büyük çoğunluğunu hayal kurma ile geçirmesidir. Bu durum kişilerin gündelik hayatlarında işlevsel baltalanmalara ve sosyal olarak kendilerini izole etmelerine yol açabilir. Çoğunlukla çocukluk döneminde başlama eğilimindeyken, yetişkinlik döneminde de başlayabilmektedir. Özellikle kişilerin travmatik deneyimler yaşaması, depresif belirtilerin varlığı, yoğun stres ve kaygı ile mücadele etmesi, olumsuz yaşam deneyimlerinin varlığı en önemli tetikleyiciler arasında yer alır.
Kişiler hayal kurarken kendileri çok daha güvende hissederler ve hayal kurma dış dünyadan koruyan güvenli bir yer haline gelebilir. Ancak önlem alınmadığında kişilerin gerçeklikten – hayattan kopmaları, dış dünyadan uzaklaşmaları, sorumluluk alamamaları, günlük rutinlerini aksatmaları ve ilişki dinamiklerinde bozulmalar yaşamaları gibi ciddi risk faktörleri oluşabilir.
Uyumsuz Hayal Kurma Belirtileri Nelerdir?
- Kurulan hayaller belirli bir kurguda ve artmış detaylandırma ile karakterizedir
- Hayal kurmaya yönelik artmış bir istek vardır, kişiler çoğunlukla hayal kurmayı kendiliğinden başlatırlar
- Hayali yaşantılama mevcuttur (konuşma, jest – mimikleri kullanma, hareket etme)
- Karşılaşılan günlük uyaranlarla hayal kurmaya başlama görülebilir (müzik dinlerken, bir film – dizi sahnesi izlerken vb)
- Hayal kurmayı durdurmada zorlanma – günlük işlere ve sorumluluklara geri dönememe, aksatma
- Günün her saatinde hayal kurmaya yönelik artmış davranışlar sergileme
- Geceleri uyuyamama ve hayal kurmaya devam etme, uyku hijyenini sağlayamama
- Gerçeklikten ve dış dünyadan kopma görünür
- Kişiler hayallerini gerçekte yaşıyormuş gibi hissedebilirler
- Odaklanma problemi yaşanabilir. İş ve okul hayatında baltalanmalar yaşanabilir
Hayal Kurma İle Uyumsuz Hayal Kurma Arasındaki Ayırıcı Faktörler Nelerdir?
-
Hayal Kurmanın Yoğunluğu
Uyumsuz hayal kurmada, artmış bir yoğunluk vardır. Genellikle çeşitli kurgular ve ayrıntılı örüntüler eşliğinde devam eder. Kişiler hayalini yaşadıklarını düşünebilirler, konuşabilirler, eylemler sergileyebilirler. Hayalin adeta bir filmdeki gibi senaryosu, aktörleri vardır.
-
Hayal Kurmanın Süresi
Uyumsuz hayal kurmada, herhangi bir süre sınırı yoktur. Kurulan hayaller dakikalarca, saatlerce sürebilir. Kişiler aynı hayali günlerce tekrar tekrar kurabilir, geliştirebilir.
-
Hayal Kurmaya Yönelik Artmış Arzu
Kişilerde durduramadıkları ve kendilerine engel olamadıkları hayal kurmaya yönelik artmış bir arzu, istek gözlemlenir. Kişiler günün sonunda kendilerini saatlerce hayal kurmuş şekilde bulabilirler.
-
Sosyal Olarak Kendini İzole Etme
Kişiler sosyal çevrelerinden, çevresinde yaşanan gelişmelerden haberdar olmadan veya dikkatlerini veremeden yaşayabilirler. Sosyal çevrelerinden ve dış dünyadan kendilerini izole ederek kendi iç dünyalarına, hayallerine yönelme eğiliminde olurlar.
Maladaptive Daydreaming – Uyumsuz Hayal Kurma İçin Terapi Süreci
Uyumsuz hayal kurmanın terapi sürecinde kişiye özel bir plan oluşturarak psikolojik destek sağlanılır. Uyumsuz hayal kurmanın durum, düşünce, duygu ve davranış boyutundaki uyaranları ile çalışılır. Uyumsuz hayallerin ortaya çıkmasında nelerin etkili olduğu, kişilerin artmış hayal kurmalarının kökenleri ve uyumsuz hayal kurma davranışının nasıl yönetilebileceği üzerine çalışılır. Sizde uyumsuz hayal kurma ile mücadele ediyorsanız, bize ulaşarak ücretsiz ön görüşme planlayabilir, terapi sürecinizde neler yapılabileceğini uzmanımız ile değerlendirebilirsiniz.
